Ervaren gastspreker Marcel Vonk (fysicus aan de Universiteit van Amsterdam) kwam ons een uur vertellen over Zwarte gaten, een tot de verbeelding sprekend onderwerp. Zijn bloemlezing begon met de (universele) zwaartekrachtwetformule van Isaac Newton, die zegt: zwaartekracht (F) = Constante van Newton (G) x Massa Aarde (M) x Massa voorwerp (m) : Afstand in het kwadraat (r2). Belangrijk is dat zwaartekracht groter wordt als de aantrekkende massa groter wordt en de afstand tot die massa kleiner wordt. Vervolgens kwam het fenomeen lichtsnelheid en ontsnappingssnelheid aan de orde, belangrijk voor het idee dat niets (dus ook licht niet) kan ontsnappen aan een zeer zwaar object als een zwart gat. Maar kan licht wel of niet ontsnappen? Pas in 1905 ontdekte Albert Einstein twee cruciale dingen: 1) Licht heeft wel degelijk een ‘massa’ en 2) Niets beweegt sneller dan het licht! Een zwart gat heeft een zogenaamde horizon; een grensgebied van waarachter niets kan ontsnappen. Marcel legde uit dat de combinatie met quantummechanica heeft geleid tot de ‘Informatieparadox’, waardoor er toch straling in en uit een zwart gat kan komen en dit is te berekenen als begin- en eindtoestand. Onze professional sprak verder over de volgende onderwerpen: dualiteit, holografie, snaartheorieën, firewalls, fuzzballs, deeltjesversnellers en zwaartekrachtgolven en de Event Horizon Telescope. Met die laatste ontwikkeling, waarbij een aantal optische telescopen, verspreid over de wereld, wellicht het zwarte gat in ons eigen Melkwegstelsel (Sagitarius A) zou kunnen ‘fotograferen’. De reeds opgenomen data wordt op dit moment verwerkt. Kortom, het zijn spannende tijden, waarin theorie en waarnemingen rond zwarte gaten steeds dichter bij elkaar komen. Marcel eindigde zijn boeiende voordracht met de info-website http://www.quantumuniverse.nl en met zijn populaire boek ‘Zwarte gaten – Gevangen in ruimte en tijd’ dat die dag ook te koop was.
Bekijk deze presentatie door op onderstaande link te klikken (pdf):